Fundacja FUNDUSZ WSPÓŁPRACY

2007-06-21

Prewencja czy ponowne uwięzienie?

Warszawa

W dniach 21-22.06.2007 r. w Warszawie odbyło się Międzynarodowe Forum „Prewencja czy Ponowne Uwięzienie?". Tematyką spotkania była społeczna reintegracja oraz poprawa sytuacji zawodowej więźniów. W Forum udział wzięli przedstawiciele europejskich organizacji i instytucji zaangażowanych w projekty z dziedziny więziennictwa programu EQUAL.

Skazany po odbyciu kary i opuszczeniu bram więzienia musi powrócić do życia społecznego. Zmierzyć się z niechęcią społeczeństwa, własnymi słabościami, odbudować więzi rodzinne, znaleźć pracę. Jakie ma szanse na rynku pracy? Na to pytanie będą szukać odpowiedzi uczestnicy Forum Prewencja czy Ponowne Uwięzienie". Jest to drugie, międzynarodowe spotkanie w ramach programu unijnego EQUAL finansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego, którego głównym zadaniem jest przeciwdziałanie marginalizacji społecznej. Podczas forum zostaną omówione najnowsze metody aktywizacji zawodowej więźniów i byłych skazanych. Przedmiotem dyskusji będą doświadczenia zebrane w czasie realizacji projektów testujących efektywne rozwiązania problemów byłych osadzonych na rynku pracy " - mówi Piotr Stronkowski, Zastępca Dyrektora Departamentu Zarządzania Europejskim Funduszem Społecznym w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego.

Organizatorem Forum jest Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, instytucja odpowiadająca za zarządzanie Programem Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL w Polsce we współpracy z Fundacją Fundusz Współpracy, pełniącym rolę Krajowej Struktury Wsparcia i Centralnym Zarządem Służby Więziennej.

Sytuacja więźniów i byłych skazanych na rynku pracy

Sytuacja więźniów i byłych osadzonych na rynku pracy jest bardzo zła. Byli więźniowie są grupą marginalizowaną, ich szanse na znalezienie pracy są ograniczone.

Z badań przeprowadzonych na potrzeby realizacji projektów z dziedziny więziennictwa, wynika, że więźniowie i byli skazani są na ogół nisko wykształceni. Przed odbyciem kary pracowali niewiele lub wcale, nie mają zatem doświadczenia zawodowego ani kwalifikacji. Brak im znajomości własnych uzdolnień, mocnych stron i umiejętności. Wielu skazanych dopiero w zakładzie karnym odkrywa, że praca jest bardzo ważną częścią ludzkiego życia, pozwala zachować siły fizyczne i umysłowe, daje satysfakcję i zadowolenie z siebie. Zakłady karne nie kształcą skazanych na potrzeby rynku pracy, brakuje staży i praktyk zawodowych dla osób w trakcie odbywania kary. Proponowana terapia uzależnień jest fragmentaryczna i nieskuteczna. Kuratorzy opiekujący się byłymi więźniami nie mogą realnie pomóc podopiecznym w zdobyciu zatrudnienia. Na przeszkodzie stoją między innymi uprzedzenia i stereotypy społeczne.

Tylko 10-15% spośród osób, które opuściły zakład karny, znajduje stałą pracę. Pozostali, zwłaszcza gdy pozbawieni są wsparcia rodzin, stają przed realną perspektywą powrotu na drogę przestępstwa. W Polsce brakuje dobrze funkcjonującego systemu postpenitencjarnej pomocy, nastawionej na reintegrację i aktywizację zawodową byłych więźniów.

Program EQUAL i projekty z dziedziny więziennictwa

EQUAL jest częścią strategii Unii Europejskiej w zakresie tworzenia większej liczby lepszych miejsc pracy i zapewnienia szerokiego do nich dostępu. Jej podstawowym zadaniem jest wspieranie projektów przeciwdziałających marginalizacji społecznej i dyskryminacji na rynku pracy. Polska przystąpiła do Programu w roku 2004. Za zarządzanie inicjatywą EQUAL w Polsce odpowiada Ministerstwo Rozwoju Regionalnego.

Zadaniem Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL jest wypracowanie i testowanie, w trakcie realizacji projektów, innowacyjnych rozwiązań, które w przyszłości będą sprzyjać wyrównywaniu szans znalezienia zatrudnienia przez grupy społeczne doświadczające nierówności w dostępie do rynku pracy. Realizacja EQUAL polega na szukaniu kreatywnych rozwiązań długoterminowych. Rozwiązania powstające w ramach Programu mają charakter modelu - opisanego i przetestowanego wzoru postępowania.

W ramach programu EQUAL w wybranych zakładach karnych prowadzone są, między innymi, działania mające na celu włączenie na rynek pracy więźniów i byłych skazanych. Obecnie testowane są nowe formy aktywizacji zawodowej więźniów i byłych skazanych. W ramach tych działań prowadzone są szkolenia zawodowe dostosowane do potrzeb rynku pracy, szkolenia z aktywnych form poszukiwania pracy, terapie psychologiczne mające na celu zmianę postawy społecznej skazanych.

W Polsce działają następujące projekty:

Projekt „Koalicja powrót do wolności" realizowany jest w celu podniesienia efektywności readaptacji społeczno-zawodowej byłych skazanych. Szczegółowe informacje dotyczące projektu znajdują się na stronie internetowej www.powrotdowolnosci.pl.

Projekt „Wyjść na prostą" skierowany do osób skazanych mających trudności w integracji na rynku pracy. Szczegółowe informacje dotyczące projektu znajdują się na stronie internetowej www.oic.lublin.pl/equal.

Projekt „Czarna owca. Skazani na ochronę przyrody". Głównym celem projektu jest zwiększenie szans na uzyskanie zatrudnienia przez osoby opuszczające zakład karny, przy zachowaniu zasad zrównoważonego rozwoju oraz zmiana postaw społecznych wobec skazanych. Szczegółowe informacje dotyczące projektu znajdują się na stronie internetowej www.czarnaowca.org.pl.

Projekt „Nowa droga dla byłych więźniów". Głównym celem projektu jest zbudowanie spójnego systemu służącego readaptacji społecznej byłych więźniów i przywracaniu ich na rynek pracy. Szczegółowe informacje dotyczące projektu znajdują się na stronie internetowej www.nowadroga.europa.pl.

Materiały konferencyjne, prezentacje oraz zdjęcia:

http://ec.europa.eu/employment_social/equal/news/200707-warsoff_en.cfm

link do artykułu nt. konferencji na stronie Komisji Europejskiej:

http://ec.europa.eu/employment_social/equal/news/200707-warsoff_en.cfm

Program konferencji: